Ispartanın Atabey ilçesinde bulunmaktadır. Giriş kapısının üzerinde yer alan 5 satırlık kitabeye göre 621 H.1224 M yılında Ertokuş Bin Abdullah tarafından inşa ettirilmiştir.
Yapının yanında bir çeşme, hamam ve caminin bulunduğuda ifade edilmektedir.
Plan olarak kapalı avlulu, tek katlı, tek eyvanlı ve revaklı bir medresedir. Bu şemanın benzer örneğinin Konya’da Ali Gav Medresesi’nde görmek mümkündür.
Yapının eyvan türü bir taç kapısı bulunur. Bu taç kapıdan etrafı kapalı bir hole girilir.
Bu holden bir kapı ile iç avluya girilmektedir. İçi 10,40 x 10,60 m ölçülerinde, bir avlunun ortasında 4 mermer sütunun taşıdığı ve sivri kemerler üstünde, ortasında 2.50 m çapında bir açıklık bulunan kubbesi vardır. Dört köşede, sütunların gerisinde birer küçük kubbe, yanlarda 4 sivri tonoz bulunmaktadır.
İki yanda, güneyde 6, kuzeyde 5 oda vardır.
Avludaki sütunlar gergilerle birbirine bağlanmış, ve sütunlar bileziklerle desteklenmiştir.
Kapılar, dikdörtgen formda, üzerlerinde bezemeli devşirme atkı taşları kullanılmış ve bunların üzerinde ise sivri kemerli pencerelere yer verilmiştir.
Avludaki odalara medrese dışından dehliz biçimindeki geçişlerle girilmektedir.
Girişin karşısında mescit görevini üstlenen ana bir eyvan bulunmaktadır. Bu mescit veya dershanenin iki yanında tromplu kubbelerle örtülü iki oda bulunmaktadır.
Buradaki mescitten de sivri kemerli üç kapı ile türbeye geçilmektedir. Bu geçişteki kapılar geometrik motiflerle süslenmiştir.
Avlunun batısındaki sivri tonozlu eyvanın kıble tarafında Selçuklu kabartmaları ile süslü güzel bir mihrap bulunmaktadır. Mescidin taş mihrabı Anadolu Selçuklu Mimarisinin ender örnekleri arasındadır.
Taç kapıda bezeme anlayışı çok farklıdır. Taç kapıyı çevreleyen bordürler, kavsara kemerine uygun yapılmış ve bunun içindeki kaytan silmede aynı formdadır. En dışta ise çentikli bir bordürle çevrilmiştir.
Taç kapının formu gibi süslemelerindeki iç içe geçmiş motifler de Selçuklu taç kapılarından genel olarak farklıdır.
Yapıda yer yer kemerlerde tuğla,duvarlarda ise ahşap hatıllar kullanılmıştır.
Türbe üslup olarak medreseden ayrı bir özellik göstermektedir.Kare bir altlık üzerinde sekizgen bir formdadır.
Gövdesi taş,köşelerdeki plastırlar ise tuğladandır.
Burada sekizgen gövde üzerine içten kubbe, dıştan da piramidal taş bir çatı ile üzeri örtülmüştür. Duvarları bir dizi açık, bir dizi de koyu kırmızı renkte kesme taşlarla örülmüştür.
Türbe içerisindeki çini süslemeli sanduka Atabey Ertokuşa aittir.. Medrese Vakıflar Genel müdürlüğü tarafından 1993 yılında restore edilmiştir.
Foto Kaynak:
Selcuklumirası
Kültürportalı
Ispartakültürturizm