Sanat Tarihçisi Özgün Akar Sanatın Yolculuğu için ”İZMİR NEŞE VE KARİKATÜR MÜZESİ” yazısını yazdı.Kendisine teşekkür eder,yazıyı okumanızı tavsiye ederiz…İyi okumalar….
İZMİR NEŞE VE KARİKATÜR MÜZESİ
İnsan ve toplumla ilgili her tür olayı konu alarak abartılı bir biçimde veren, düşündürücü ve güldürücü resim. TDK karikatür kelimesinin anlamını bize bu şekilde vermiştir. Her birimiz aslında ne olduğunu zaten biliyorduk. Peki ya kısa tarihini? Peki ya İzmir’de Neşe ve Karikatür Müzesinin varlığını bunu da biliyor muydunuz?
Sizlere İzmir Alsancak’ta bulunan, herkesin rahatlık ile ziyaret edebileceği küçük,butik müzeden bahsetmek isterim. Ancak bunun için biraz bildiğimiz ama aslında bilmediğimiz yanları bulunan karikatürden ufacık bahsetmek isterim.
Türkçeye Fransızcadan geçen karikatür sözcüğü, İtalyanca yüklemek veya sorumlu tutmak anlamına gelen caricare sözcüğünden türemiştir. Anlam yüklenmiş resim manasına gelmektedir. Zaten bize bir şeyler anlatırken güldürmüyor mu. Her zamanki gibi araştırmacılar resim tarihinde ünlü ressam Leonardo Da Vinci’nin bazı eserlerinde karikatür türüne benzer eserler olduğunu varsayarak Leonardo dönemine kadar uzatmışlardır. Bununla ilgili net bilgim olmadığı için yorum yapmayacağım. Ancak Dünya Tarihinde ilk karikatür kitabı İngiltere’de Mary and Matthew Darly’nin çıkarmış oldukları Karikatür Kitabı adlı eserdir. Bu eserde absürt resimler bulunmaktadır.
“Diyojen Dergisine ait bir resim”
Osmanlının yönetim şeklinin monarşi olması karikatürün doğasındaki eleştirel güldürü olayını zorlamıştır. Dinsel yasaklama olan resim sanatı da Osmanlının son dönemlerine kadar engellenmiştir. Bunların hepsi Türkiyedeki karikatür sanatının gelişimini engellemiştir. Ancak günümüzde siyasi engellemelere rağmen eleştirel karikatürler ustalıkla basılmaktadır. Sosyal medyanın gelişmesi basılı eserleri biraz engellemiş olsa da ilerlemesinden hiçbir şey kaybettirmemiştir. Hayatımızın değişmez parçası karikatürler.
Cumhuriyet sonrası dönemde “50 Kuşağı” olarak isimlendirilen grupta Selma Emiroğlu, Mim Mustafa Uykusuz, Semih Balcıoğlu, Ali Ulvi, Turhan Selçuk, Eflatun Nuri Erkoç, Ferruh Doğan, Altan Erbulak ve Bedri Koraman gibi karikatürcüler yer almaktadır.
Dünya’da birbirinden farklı isimlerle veya türlerle özdeşleşmiş olsalar da ağırlıklı olarak karikatür koleksiyonu üzerine yoğunlaşmış çok sayıda müze yer almaktadır. Bunların başında Londra Karikatür Müzesi, Amerika’da yer alan Billy Ireland Karikatür Müzesi ve Kütüphanesi, Polonya’da yer alan Karikatür ve Animasyon Sanatı Müzesi ile İran’da yer alan Tebriz Karikatür Müzesi en önemli örnekler arasında yer almaktadır.
Türkiye’de ise karikatür müzelerinin tarihi 1975 yılına dayanır. İstanbul Tepebaşı’nda kurulan Karikatür ve Mizah Müzesi Türkiye’nin ilk karikatür müzesidir. Karikatürist Prof. Dr. Atila Özer tarafından 2004’te açılan Atila Özer Karikatür Evi ve Anadolu Üniversitesi’ne bağlı olarak kurulan Eğitim Karikatürleri Müzesi ile son olarak 2011 yılında Konak Belediyesi tarafından İzmir Neşe ve Karikatür Müzesi açılmıştır.
*http://www.konak.bel.tr/sayfa/nese-ve-karikatur-muzesi alıntıdır. (koyu kısım)
Tarihi bina restore edilerek 2012 yılında Neşe ve Karikatür Müzesi olarak misafirlerini ağırlamaktadır. Ücretsiz olan müzede pazar ve pazartesi hariç her gün saat 9.00-17.00 arası ziyaretçilerini beklemektedir. Belli başlı dönemlerde ise farklı karikatürcülerin karikatür sergisi de seyirciler ile buluşmaktadır. Müzede eğitim ve atölyeler de yapılmaktadır. Kapılarını açmış ziyaretçilerini beklemektedir.
Sanat Tarihçisi
Özgün Akar
