6Harika Gökçe Birgin Sanatın Yolculuğu için ”Troya,Süleyman Paşa” yazısını yazdı.Kendisine teşekkür eder,yazısını okumanızı tavsiye ederiz…
Sanat tarihinde toplumların yerleşik dönemlerinde oluşturulan-kullanılan yapılar ele alınmakta…Çanakkale’ de de yerleşik yüzyıllar olsa da; sükunetten çok ,hep bir geçiş, hareket ve telaş olmuş sanki…
Bu durum Antik Yunan’da Troya ile ilk kez karşımıza çıkar …Günümüzden yaklaşık 2500 yıl önce destanlarda izi sürülür.
Troya’ya çeşitli defa seferler düzenlenir,beyler,bahadırlar gelir.Öyle ki savaşın birinde Troya’ ya giden donanma rüzgarsız kalır.Troya Savaşları’nın olay örgüsünde kişisel ve siyasi olayların trajik yönleri hep vardır.İhtiras,ölüm,güç savaşları…
Roma edebiyatının başlangıç konusu yine Troya’ dadır.
Roma’nın Troya’ dan kaçan ikiz kardeş tarafından İÖ 8’ de kurulduğu aktarılır.
Aradan yüzyıllar geçer…
Roma İmparatorluğu’nun inişli çıkışlı yılları on dördüncü yüzyıla ulaşır:
Roma İmparatorluğu önce ikiye ayrılır,sonra Batı Roma İmparatorluğu yıkılır,Doğu Roma İmparatorluğu Rumeli ve İstanbul topraklarında hüküm sürüyordur.Anadolu topraklarında ise beylikler mevcuttur ve Osmanlı Beyliği Bizans’a komşudur.Önce Çanakkele’ de bulunan Karesi beyliği Osmanlı Beyliği’ne katılır.Bizans İmparatorluğu da kendine karşı Bulgar , Sırplar vb..gelen tehditlere karşı Osmanlı beyliği ile ittifak yapmak ister.
Bunun üzerine Orhan Bey’in oğlu Süleyman Paşa, Bizans’ a destek olmak üzere Rumeli’ ye geçer…
Başarılı olur ve halk tarafından sevilir…Çimpe Kalesi kendisine tahsis edilir.Rumeli’nde ittifak gereği birçok düşman birliklerini dağıtırken birçok yeri de ele geçirir…Buralara Türk aileleri yerleştirir.Vefat ettiğinde Çanakkale’nin Bolayır mevkiine gömülmeyi vasiyet eder.Atından düşerek vefat eder ve atıyla beraber istiragahatındadır.Ziyaret edilebilmektedir.
Böylece Rumeli toprakları Türk yurdu haline gelir.
Aradan altı yüzyıl geçer ve Çanakkale’ de adeta Türk’ün ölüm kalım savaşı olur…Türkler,Kürtler,gençler,ihtiyarlar,erkekler hep şehit olur.Bu savaş Mustafa Kemal’ in ve Osmanlı’nın ve Türk yurdunun bir dönüm noktası olur.
Ve Çanakkale geçilmez…
Gençler,üniversiteliler, liseliler hep ölmüştür ama Çanakkale geçilemez…
İşte taa…İlyada, Odessea destanlarından başlayan; gerçeklik- kurmaca içerikli soluk soluğa Troya destanlarından, bin sekiz yüz yıl sonra görünür hale gelen Süleyman Paşa ve Çanakkale Geçilmez’in gerçek destanına…
Şimdi onlardan kalan eserlerin biçimi mermeri yaldızlı bir objesi olmasa da, ayyıldız altında bizlere bıraktıkları tarih ve emanet ettikleri yarınlar aldığımız nefes gibi kıymetli bir halde….
Ve arada kalan tüm sanat eserleri de sanat tarihine emanet….
Harika Birgin