Yazma ilk defa 1521 yılında yazılmıştır. 1526 yılında genişletilerek Kanuni Sultan Süleyman’a takdim edilmiştir. Piri Reis 1521’de hazırladığı eserine bir ad vermemiştir. Piri Reis yıllarca topladığı bilgileri, tuttuğu notları ve yaptığı çizimleri bir araya getirerek eserini hazırlamıştır.
Kitab-ı Bahriye’nin birinci bölümünde diğer yazmalarda olduğu gibi besmele ve hamdele denilen bir anlatımla başlamıştır. Bu bölümden sonra Piri Reis 1481 yılının ilk günlerinden başlayarak bilgi toplamış yerinde incelemeler ve gözlemler yapmış, bunları yazmış ve çizmiştir. Notlarını bir araya getirerek eserinin iskeletini oluşturmuştur.
Bahriyenin ikinci bölümü, konuların şiir biçimindeki yazımıyla anlatıldığı nazım bölümüdür. Nazım bölümünde atlaslarda olduğu gibi çeşitli coğrafya ve denizcilik bilgileri bulunmaktadır.
Akdeniz Kitab-ı Bahriye’de bölümlere ayrılarak anlatılmıştır. Akdeniz 226 harita ile pekiştirilmiş, gerek görüldükçe haritalar üzerine yazılar eklenmiştir. Bu açıklamalar Piri Reis’in anlatım düzenini bir plana dayandırarak bilinçli bir şekilde belirlediğini göstermektedir. Eserde Akdeniz’de rüzgâr, akıntılar, hava koşullarına bağlı olarak oluşturulmuş ticari ve askeri bakımdan en çok kullanılan deniz yolları anlatılmıştır. Piri Reis’in satırlarında Akdeniz kıyıları ve adalarına ilişkin hangi bilgileri topladığı, bunları nasıl inceleyip yazdığını açıklamaktadır.
Eserin son bölümünde; kitabın sona erdiğini, çalışmaktan duyduğu kıvancı, bilime ve Akdeniz’e olan sevgisi nedeniyle bu çalışmaları yaptığını, İbrahim Paşa ile tanışmasını, onunla birlikte yaptığı deniz yolculuğunu, İbrahim Paşa’nın çalışmalarını çok beğendiğini ve padişaha sunmak için temize çekilmesini emrettiğini anlatmaktadır.
Kitab-ı Bahriye’de insanların yaşam biçimi ve aralarındaki ilişkiler, sosyal içerikli anlatımlar olarak dikkat çeker. Bahriye’de Akdeniz anlatılırken ekonomik ağırlıklı bilgilere de yer verilmiştir. Eserin aynı zamanda bir coğrafya kitabı olmasından dolayı, sosyal yaşama ait bilgiler olduğu gibi, ekonomik anlatımlarında üzerinde durulmuştur.
Kitab-ı Bahriye’de o yıllarda yaşanmış tarihi olaylara da değinilmiştir. Ayasofya’nın yapılışı, Venedik kentinin kuruluşuna ilişkin bilgiler de yer almaktadır.
Kitab-ı Bahriye’de Akdeniz kıyılarının doğasıda göz önüne serilmiştir. Eserde akarsulara, bitki çeşitliliğine ve hayvan çeşitliliğine ait bilgiler de bulunmaktadır.
Kitab-ı Bahriye’de Akdeniz’deki balık çeşitliliğinin yanı sıra tarihi kalıntılar, madenler ve yeraltı kaynakları, meteorolojik bilgiler, gemilerin özellikleri ve Akdeniz kıyılarındaki erozyon gibi bilgilere de rastlanmaktadır.
Kitabın Pdf:
Pirî Reis _ Kitab-ı Bahriyye 1
Pirî Reis _ Kitab-ı Bahriyye 2
Kitap içeriğinden detaylar ve haritalar:
