Kuseyr Amra Sarayı ve Hamamı

Bugün Ürdün sınırları içerisinde yer alan Kuseyr Amra, Lut Gölü’nün kuzey yönünde çöl ortasında inşa edilmiştir. 1898 yılında Avusturyalı bilim adamı olan Aolis Mussulin’in çalışması sonucunda ortaya çıkartılmış ve bilim dünyasına kazandırılmıştır.

Kompleks yapı, Emevilerin önemli halifelerinden olan ve birçok eser inşa eden I. Velid tarafından 705-715 yılları arasında inşa edilmiştir.

Bütün Emevi saraylarında gördüğümüz özellikleri bünyesinde barındıran yapı,  güvenlik nedeniyle etrafı 25×50 m ölçülerinde  surlar ile çevrilmiştir.

Yapı bünyesinde kasır, ahır, depo, hamam ve su deposu bulunmaktadır.

Saray, 2 bölümden meydana gelmektedir. 1. bölüm 8×9 m ölçülerinde dinlenme salonu olup kuzey-güney yönde atılan kemerler ile 3 nefli bazalikal bir şema sergilemektedir. Bu bölümlerin üstü beşik tonoz ile kapatılmıştır. Orta neften güneye doğru bir geçiş bölümü bulunmaktadır. Ayrıca iki yanda da dışarıyla irtibatı sağlayacak birer odaya yer verilmiştir. Bu bölümlerin plan düzeni açısından ve hücrelerin apsis şeklinde dışa yansıtılması sebebiyle kiliseye benzetilmektedir.

2.Bölümün giriş doğu kapısından sağlanmakta olup buradan sonra birbiri ardına sıralanmış odalar vasıtasıyla geçiş sağlanmaktadır. 1. oda kareye yakın plan şemasında beşit tonoz örtülü, 2. oda kare planlı çapraz tonoz örtülü olup derin bir niş ile genişletilmiştir. 3. odaya 2. odanın doğusundan geçiş yapılmaktadır. Bu bölümün üzeri ise pandatiflerle geçişin sağlandığı kubbe ile kapatılmıştır.  Son olarak ise dikdörtgen bir mekanla sonlanmaktadır.

1. Oda soyunmalık
2. Oda ılıklık
3. Oda sıcaklık

şeklinde sıralanabilir son olarak ise külhan bölümü gelmektedir.

Bütün olarak değerlendirildiğinde ise Kuseyr El Hallabat’a benzemektedir.

Süslemeler:

Sarayın içindeki süslemeler Fresko tekniğindedir. Geçirdiği yangın ve tahribatlardan dolayı günümüze fazla ulaşmamıştır. En önemli olanı, büyük salonun batı duvarındaki hükümdar tasvirleridir. Yanlarında isimleri Arapça ve Yunanca yazılmışlardır. Salonun büyük kemerlerinde de süslemeler bulunmaktadır. Girişin solundaki kemer karnında, müzik aleti çalan bir sanatçı ve ona eşlik eden bir rakkase bulunmaktadır.  Doğu duvarda ise bir av sahnesi tasvir edilmiştir.  Dogudaki nefin tonozunun iç kısımlarında çerçeveler halinda çeşitli meslek erbablarının tasvirlerine yer verilmiştir.  Hamamın soğukluk ve ılıklıkta ise hamam ve doğum sahnesi işlenmiştir. Sıcaklık bölümünün kubbesinde ise Yıldızlar harıtası bulunmaktadır. Yine yer yer Yunan Mitolojisine ait resimeler özel bir tarzda uygulanmıştır.