Osmanlı İmparatorluğu’nda Hassa Mimarlar Ocağı’nın tam kuruluş tarihi kesin olmamakla birlikte Fatih Sultan Mehmet döneminde başladığı genel olarak kabul gören bir görüştür.
Bir öncesi yazımızda Mimar Sinan’dan sonra gelen ve Osmanlı’ya hizmet etmiş mimarları sizlerle paylaşmıştık. Bu seferde Sinan’dan önce Osmanlı’ya hizmet etmiş olan bu mimarların, kitabelerden tespit edilen ve kaynakçalarda geçen adlarını ve eserlerinden örneklerini aşağıda maddeler halinde bulabilirsiniz.
1- Hacı Ali- Hacı Hamza Bey Mescidi ve Türbesi 1345-49
2-Hacı Bin Musa- Murad Hüdavendigar Köprüsü 1375, İznik Yeşil Cami 1378
3-Ali Bin Hüseyin, Yıldırım Beyazıt Türbesi 1406
4-Hacı Aleaddin, Edirne Eski Camii 1414
5- Ömer Bin İbrahim, Yıldırım Hamamı 1382, Mudurnu Yıldırım Cami 1382
6- Ebu Bekir İbn Muhammed ibn Hamzat’ül Meşeymeş El-Dımışki, Çelebi Mehmet Medresesi 1417, Beyazıt Paşa Camii 1419
7-Yakup İbni Abdullah
8-Zeyneddin İbni Zekeriya
9-Sinaneddin Ahmed İbni Ebu Bekir el Muşeymeş El Muallim, Karacabey CAmii 1428
10-İmadüddin Hacı İvaz Paşa, Çelebi Mehmet Cami, 1420, Yeşil Camii 1424
11-Mimar Yahya, Yoğun Burç 1466
12-Mimarbaşı Alaeddin.
- Mimar Sinan’dan önce Ser Mi’maran-ı Hassa’lık görevinde bulunduğunu ve 1537-38’de ölümü üzerine bu göreve Mimar Sinan’ın atandığını ifade ederler.
- 1511 yılında henüz “cemaat-ı mi’maran” a giremeyen Mimar Alaeddin’in 1525 yılında bu teşkilata dahil olarak belirli bir mevkiye yükselmiş olabilir. Dolayısıyla Yakub-şah’dan sonra mimarbaşı olduğu kabul edilen Ali bin Abdullah’ın, 1525-1527 yıllarına ait kayıtlarda Mimarbaşı Alaeddin olarak geçen kişi olması kuvvetle muhtemeldir
13-Ali Neccar
- Sultan II. Bayezid dönemi mimarları arasında yer alır.
- Ali Neccar, 1525-1526 tarihli defterde cemaat-ı mi’maran’a kayıtlıdır.
- Ali Neccar, Mimarbaşı Alaaddin’den sonra gelen ikinci mimardır.
14- Mimar Mahmud
15-Mimar Bali
16-Mimar Hüdaverdi
17-Mimar Süleyman
18-Mimar Şeyhi
19-Mimar Derviş Ali
20-Mimar Yusuf
21- Ali Bin Süleyman
22- İbrahim Kiremedi
23- İbrahim Murad Halife
24- Mimar Ali Küçük
25-Mimar Hızır
26-Mimar Seydi
27-Mimar Yusuf Bosna
28-Mimar Anton
29-Mimar Dimitri Veled-i Todoros
