Damgan Tarıhane Cami

İran da Damgan şehrinde yer alır. Yapanı, yaptıranı ve tarihi kesin olarak  bilinmemektedir. Abbasi devletinin ilk yıllarına 750 ile 786 arasına tarihlendirilir.  Ayrıca İran bölgesinin en eski İslam dönemi yapısı olarak dikkat çeker.

Plan olarak doğu batı istikametinde 35 m, kuzey güney istikametinde 46 m uzunluğundadır. Kıble yönüne göre dikey dikdörtgendir. Genel plan düzeni daha önce İslam mimarisinde gördüğümüz Arap cami tipini yansıtır. Ve hatta İran da ki bu tipin ilk örneği olması bakımından önemlidir.

Avlunun kıble yönünde ise kıble duvarına dikey 7 sahınlı ibadet mekânı vardır.  Her bir dizide 3 tuğladan silindirik paye ve üzerine atılan 3 kemer başlıksız olarak  yükselir. Sahınlar beşik tonozla örtülüdür. Bugün örtülerin bazıları değişmiştir. Orjinalde tonozlar bir bütündür. İbadet mekânında orta sahnın yan kısımlarına göre daha geniş ve yüksektir. Bu da Emeviler dönemi planı aklımıza getirmiştir. Bu plan
düzeninin en erken tarihli örneğidir.

Yaklaşık 26 x 27 m ölçütlerinde kareye yakın planlı avluya sahiptir. Avlu 3 yönden ravaklıdır. Fakat şimdiye kadar gördüğümüz revak sisteminden farklıdır. Revaklar daha önceleri gördüğümüz yapılarda genellikle duvara paralel kemerlelrle oluşturulurken burada kemerler duvara dikey olarak uzanır. Her bir kemer arası bir göz biçimindedir. Buna benzer revak düzeni Belh Mescid-i Tarih’te de görülmektedr.
Yapı Selçuklu zamanında 11 yy da tamir ettirilmiştir. Silindirik gövdeler Selçuklu devri özelliğini gösterir. Minare aşağıdan yukarıya doğru incelmektedir.

About

You may also like...

Your email will not be published. Name and Email fields are required